Chuyển đến nội dung chính

Làm ăn mùa đại hội, chung chi đều khó

Cứ gần đến mùa đại hội đảng, bầu cử quốc hội, hội đồng nhân dân... thì "thời tiết chính trị" nóng dần lên, hầu như nhiều hoạt động trong đời sống kinh tế xã hội bị chậm lại do sự trì trệ của các cơ quan quản lý.
Doanh nghiệp X mấy năm nay đeo đuổi một dự án đầu tư không lớn, chỉ vài triệu đô la Mỹ, nhưng tâm trí những người góp vốn đều háo hức. Dự án được tất cả các ban ngành ở địa phương ủng hộ hết mình vì đây là một dự án sạch về môi trường, ngành nghề đúng qui hoạch mà khi hoạt động, dự kiến vào năm tới, sẽ giải quyết được công ăn việc làm cho cả nghìn người.
Trong giới làm ăn, ai chẳng biết để có được sự ủng hộ ấy cũng phải gian nan tìm người vẽ đường cho hươu chạy, tức là phải tìm ra đúng "đường dây", rồi phải vừa chạy vừa rải tiền thì mới sớm đến đích. Sau khi vượt qua hơn hai chục cửa ải và tranh thủ được toàn bộ chữ ký cùng con dấu cho đúng thủ tục, mới đây chủ đầu tư hồ hởi đến yết kiến quan đầu tỉnh với niềm tin sẽ cầm trong tay quyết định cuối cùng như từng được hứa, nhưng câu trả lời giờ đây là "phải chờ qua... đại hội đảng".
Thư ký của quan phân trần, giá như hồ sơ hoàn thành từ mấy tháng trước thì chẳng có gì trở ngại, còn nay thì tình hình "phức tạp lắm". Nhưng phức tạp thế nào thì không được giải thích rõ.
Chẳng phải chỉ một công ty X, mà trên cả nước hàng ngàn công ty khởi nghiệp cũng đã từng thất vọng khi nghe những câu trả lời tương tự, chẳng qua là vì họ chưa biết cách suy nghĩ này đã có từ lâu và không phải là chuyện cá biệt.
Lâu nay đã có không biết bao nhiêu lời than phiền không chỉ của doanh nghiệp mà ngay cả vài vị lãnh đạo trong chính phủ cũng phải công khai thừa nhận rằng cứ gần đến mùa đại hội đảng, bầu cử quốc hội, hội đồng nhân dân... thì "thời tiết chính trị" nóng dần lên, hầu như nhiều hoạt động trong đời sống kinh tế xã hội bị chậm lại do sự trì trệ của các cơ quan quản lý, ảnh hưởng không ít đến chuyện làm ăn của người dân và doanh nghiệp.
Đây là một trong những căn bệnh xuất phát từ tư duy nhiệm kỳ. Hầu hết những người có chức có quyền đều thấy để cho tình hình làm ăn ngưng trệ như vậy là quá tệ nhưng mấy ai thoát được tập quán ấy.
Phải chăng vào thời điểm kết thúc nhiệm kỳ để bắt đầu cuộc chạy đua tìm quyền hành, dường như có một rào cản vô hình nào đó khiến rất nhiều quan chức chùn tay khi đặt bút ký một quyết định, dù đó là một quyết định đúng đắn nhất.
Có thể nhìn thực trạng này qua một vài hiện tượng.
Trước tiên, với các vị cho dù biết chắc chắn mình sẽ được "cơ cấu lại" thì vẫn có tâm lý thủ thế. Vội vàng chi việc ký giấy phép cho dự án này, chương trình nọ, bởi một sơ suất nhỏ có khi mất ghế như chơi, bởi biết đâu ai đó đang lăm le vị trí của mình và đang chờ một cơ hội để ra tay. Các cấp quản lý có sự liên thông trách nhiệm, giữ an toàn cho mình cũng là an toàn của bên trên lẫn bên dưới, vậy thì dè dặt cân nhắc lúc này cũng đúng thôi.
Những vị đang vận động và kỳ vọng vào một vị trí cao hơn thì lại càng án binh bất động, chờ sau bầu cử, mọi chuyện yên ổn rồi thì có muộn màng gì đâu chuyện quyền và lợi, lúc này mà sơ sẩy một chút là hư chuyện.
Không chỉ những người có chức có quyền mà ngay doanh nghiệp cũng có những tính toán. Một doanh nhân kinh doanh bất động sản có tầm cỡ lâu nay đã quá quen với chuyện chạy chọt vậy mà giờ đây cũng phải dè dặt trong chuyện chung chi. Bởi có thể "đường dây" làm ăn sắp tới sẽ có sự đổi thay. Trong khi chưa biết chỗ dựa lưng của mình liệu còn đứng vững hay không thì chung chi lúc này có khi mất cả chì lẫn chài, thiệt hại trăm bề khó lường được. Thôi thì hay nhất là kiên nhẫn chờ, sau mùa đại hội mọi chuyện đâu vào đấy, tái lập hoặc tìm được đầu mối mới hẵng hay.
Nói cho công bằng thì làm ăn mùa đại hội không chỉ toàn chuyện khó khăn. Có biết bao doanh nghiệp hưởng lợi từ sự ưu ái của những quan tham sắp bước ra khỏi "vũ đài chính trị". Tâm lý vét chuyến tàu cuối giúp cho cả hai bên cùng có lợi.
Qua mùa đại hội, đến giữa năm sau cả nước lại vào cuộc bầu cử quốc hội. Người bi quan thì lo ngại liệu sự trì trệ trong làm ăn có lập lại và kéo dài nữa hay không. Với người lạc quan thì bảo chuyện không có gì phải ầm ỉ, những năm có bầu bán thì các báo cáo về  tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế cho thấy chẳng có gì sa sút cả, thậm chí... năm sau còn tăng hơn năm trước!
Suy cho cùng, tình trạng trì trệ trong làm ăn vào những mùa bầu cử chẳng qua là do chúng ta chưa có bộ máy hành chính chuyên nghiệp họat động độc lập với bộ máy quyền lực chính trị.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Các nguyên tắc của COBIT 5

Nguyên tắc thứ 1: Đáp ứng nhu cầu các bên liên quan (Meeting stakeholder needs) Doanh nghiệp tạo ra giá trị cho các bên liên quan bằng việc duy trì cân bằng giữa lợi ích, rủi ro và nguồn lực.  COBIT 5 cung cấp các quy trình cần thiết và các điều kiện cần thiết (enabler) nhằm hỗ trợ việc tạo ra các giá trị kinh doanh thông qua việc sử dụng công nghệ thông tin. Mỗi doanh nghiệp khác nhau sẽ có các mục tiêu khác nhau nên một doanh nghiệp có thể tùy biến COBIT 5 để phù hợp với bối cảnh của doanh nghiệp thông qua mục tiêu kinh doanh, biến đổi từ mục tiêu kinh doanh chung thành các mục tiêu chi tiết mà có thể quản lý được, có các đặc tả chi tiết và ánh xạ các mục tiêu đó vào các quy trình, các thực hành của mục tiêu CNTT. Các tầng mục tiêu (goals cascade) đạt được thông qua bốn bước: Bước 1: Định hướng của các bên liên quan ảnh hưởng đến nhu cầu của các bên liên quan. Bước 2: Nhu cầu của các bên liên quan tác động vào mục tiêu của doanh nghiệp.   Nhu cầu của các bên liên

Quản trị công nghệ thông tin

"Theo định nghĩa của OCED, quản trị doanh nghiệp (corporate governance) bao gồm các quy trình để định hướng, kiểm soát và lãnh đạo tổ chức. Quản trị doanh nghiệp bao gồm thẩm quyền, trách nhiệm, quản lý, lãnh đạo và kiểm soát trong tổ chức." Theo Principles of Corporate Governance,  OCED. "Quản trị công nghệ thông tin (IT Governance - ITG) là trách nhiệm của Ban Giám Đốc và các nhà quản lý. Quản trị công nghệ thông tin là một phần của quản trị doanh nghiệp và bao gồm cấu trúc lãnh đạo, cấu trúc tổ chức và các quy trình để đảm bảo công nghệ thông tin của tổ chức được duy trì và mở rộng theo các định hướng chiến lược và mục tiêu của tổ chức'' Theo Board Briefing on IT Governance, 2 nd  Edition,  IT Governance Institute Thông tin là một nguồn lực quan trọng của tất cả các doanh nghiệp và công nghệ giữ một vai trò cũng quan trọng từ khi thông tin được hình thành đến khi thông tin bị phá hủy.  Công nghệ thông tin ngày càng phát triển và trở nên phổ biến hơn

MỤC 2.1: TẠO GIÁ TRỊ (CREATING VALUE)

Các dự án tồn tại trong một hệ thống lớn hơn, chẳng hạn như một cơ quan chính phủ, tổ chức hoặc thỏa thuận hợp đồng. Để ngắn gọn, tiêu chuẩn này sử dụng thuật ngữ tổ chức (organization) khi đề cập đến các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp, các thỏa thuận hợp đồng, liên doanh và các thỏa thuận khác. Tổ chức tạo ra giá trị cho các bên liên quan. Ví dụ về các cách mà các dự án tạo ra giá trị bao gồm, nhưng không giới hạn ở: Tạo sản phẩm, dịch vụ hoặc kết quả mới đáp ứng nhu cầu của khách hàng hoặc người dùng cuối; Tạo ra những đóng góp tích cực cho xã hội hoặc môi trường; Cải thiện hiệu quả, năng suất, hiệu quả hoặc khả năng đáp ứng; Thực hiện các thay đổi cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi tổ chức sang trạng thái mong muốn trong tương lai; và Duy trì các lợi ích được kích hoạt bởi các chương trình, dự án hoặc hoạt động kinh doanh trước đó. 2.1.1 CÁC THÀNH PHẦN CUNG CẤP GIÁ TRỊ (VALUE DELIVERY) Có nhiều thành phần khác nhau, chẳng hạn như danh mục đầu tư, chương trình,